پیام و ابیات درس «دریاقُلی» و معنی ابیات:

درس هشتم

دریاقُلی

• نوع نثر: ساده و روان
• نویسنده: محمّدرضا تُرکی

دریاقلی! رکاب بزن، یا علی بگو                         چشم انتظار همّت تو، دین و میهن است

دریاقلی! یا علی بگو و به سرعت حرکت کن، زیرا دین اسلام و سرزمین ایران منتظرِ قصد و اراده ی قوی تو هستند که کاری بکنی.

نکات دستوری و آرایه ادبی:

دریا قلی ß   منادا (حرف ندا حذف شده است)

بزن و بگو ß   فعل امر

چشم انتظار ß   واژه ی مرکّب

همّتِ تو ß   مضاف و مضاف الیه

چشم انتظار بودن ß   کنایه از منتظر بودن

دین و میهن، چشم انتظار هستند ß   جان بخشی (تشخیص)

یا علی گفتن ß   کنایه از کمک خواستن و تصمیم گرفتن برای کار مهم

فردا اگر درنگ کنی، کوچه های شهر                              میدان جنگ تن به تن و تانک با تن است

اگر تأخیر بکنی و وقت را هدر بدهی، فردا تانک های دشمن در کوچه های شهر، مردم را از بین می برند و شهر، محلّ جنگ های تن به تن خواهد شد.

از راه اگر بمانی و روشن شود هوا                                  تکلیف شهر خاطره های تو، روشن است

اگر نتوانی به راهت ادامه بدهی و هوا روشن شود، از وضعیّت شهر پُر از خاطره ی خودت آگاه خواهی بود که چگونه از بین خواهد رفت.

نکات دستوری و آرایه ادبی:

روشن بودن تکلیف چیزی ß   مشخّص و آشکار بودن موقعیّت و وضعیت آن

دریاقلی! به وسعت دریاست نام تو                                           تاریخ در تلفّظِ نام تو الکن است

دریاقلی! نام تو مانند دریا وسیع و با عظمت است، تاریخ هم نمی تواند تو را با آن همه بزرگی، ستایش و وصف کند.

نکات دستوری و آرایه ادبی:

تاریخ الکن است ß   تشخیص

نام تو مانند دریا وسیع است ß   تشبیه

پیام درس:

در این درس از دلاوری های پهلوانانی نام برده شد که همواره سرزمین خودشان را مهم می دانستند و جان خود را برای پاسداری از وطنشان، فدا می کردند.

پهلوانانی چون آرش کمانگیر و دریاقُلی سورانی که خود را فدا کردند تا مردم سرزمین شان زنده و پایدار بمانند.

دریاقُلی (1324 - 1359 هـ.ش):

شهید دریاقُلی، یکی از دلیرمردانی بود که در جریان حمله ی دشمن بعثی به ایران، متوجّه ی نقشه ی پلید آنان برای حمله به ایران شد. وی با شجاعت و فداکاری خویش، خبر حمله و نقشه ی دشمن را به پایگاه نیروهای ارتش و سپاه رساند و با این عمل به موقع، سبب ناکامی نیروهای عراقی در تصرّف آبادان گردید. عزم و دلیری وی مانع سقوط آبادان شد.